Kradzieże sklepowe nadal pozostają jednym z najpoważniejszych problemów handlu detalicznego. Ich ofiarą padają zarówno osiedlowe sklepy, jak również wielkie sieci handlowe. Z punktu widzenia przedsiębiorcy najważniejsze jest niedopuszczenie do kradzieży. Wszelkie kolejne działania, nawet zakończone odzyskaniem skradzionego mienia, powodują niepotrzebną stratę czasu i pieniędzy.
Wbrew niektórym opiniom właściciele sklepów nie są bezradni i mogą skutecznie przeciwdziałać zjawisku kradzieży. Warunkiem koniecznym jest przede wszystkim znajomość metod i sposobów działania złodziei sklepowych.
Za kradzieże w handlu detalicznym odpowiadają nieuczciwi klienci, pracownicy, czasami dostawcy, przy czym działalność tych pierwszych jest najbardziej powszechna. Kradzieży dokonują bowiem zarówno kobiety, jak i mężczyźni, osoby młode i w podeszłym wieku, ubogie i o wysokim statusie materialnym. Najczęstszą przyczyną kradzieży bywa sytuacja materialna, chęć zaimponowania rówieśnikom, rywalizacja na tle materialnym, a także chęć zemsty na właścicielu lub personelu sklepu. W zasadzie nie ma tutaj reguły, zaś stereotypowe wyobrażenie złodzieja przez pryzmat wybranych grup społecznych jest niebezpieczne i może uśpić czujność sprzedawców.
Wybór celu
Złodzieje sklepowi starają się przy jak najmniejszym ryzyku osiągnąć jak najwyższy, rzecz jasna nieuczciwy zysk. Z tego powodu jako cel najchętniej wybierają małe i średnie sklepy samoobsługowe. Z jednej strony przedmiot kradzieży w tego typu placówkach jest dostępny na wyciągnięcie ręki, z drugiej natomiast możliwości kontroli i zakres stosowanych zabezpieczeń przez właścicieli nie są tak szerokie, jak chociażby w super- i hipermarketach. Złodzieje zazwyczaj odwiedzają wcześniej wybrany punkt i dokonują swoistego rozpoznania, bardzo często są to także osoby regularnie dokonujące zakupów w danym sklepie. Nieuczciwi klienci najczęściej działają w pojedynkę, starając się, aby moment dokonania kradzieży był niezauważony przez osoby zainteresowane, tj. właściciela sklepu, sprzedawców czy pracowników ochrony. Zapewnia im to bezpieczeństwo i pozwala uniknąć poniesienia odpowiedzialność.
Odwrócenie uwagi
Złodzieje wykorzystują nieuwagę sprzedawcy. Naturalną okazją do dokonania kradzieży jest moment, kiedy personel zaangażowany jest w wykonywanie innych czynności i nie w pełni kontroluje to, co się dzieje na terenie sklepu. Jako przykład można tu podać obsługę pozostałych klientów, przyjęcie dostawy czy prowadzenie rozmowy telefonicznej. W wielu przypadkach złodzieje mogą starać się sztucznie wytworzyć wspomniane sytuacje i tym samym odwrócić uwagę sprzedawcy. Tak postępują zazwyczaj złodzieje pracujący w parach lub w większych grupach. Podczas gdy wspólnik złodzieja zajmuje sprzedawcę rozmową lub wykazuje zainteresowanie innym produktem, ten drugi swobodnie dokonuje kradzieży. Gdy wspólników jest więcej, kolejne osoby zasłaniają sprawcę i obserwują otoczenie.
Dokonanie kradzieży
Złodzieje kradną wszystko, co przejawia dla nich jakąkolwiek wartość. Kradzione towary najczęściej chowają w torbach i kieszeniach ubrania, po czym zwyczajnie wychodzą. W ten sposób najwięcej kradzieży dokonywanych jest w okresie jesienno-zimowym, czemu sprzyja noszenie grubych i obszernych ubrań. W przypadku kiedy złodziej zostaje złapany na gorącym uczynku, często tłumaczy się, że zwyczajnie zapomniał zapłacić, za co oczywiście najmocniej przeprasza. Podobne metody stosuje również wtedy, kiedy zamierza zapłacić tylko za część zakupów. Wówczas niektóre produkty trzyma „na widoku” i poprzez odwrócenie uwagi sprzedawcy liczy, iż podliczona zostanie tylko część zakupów. Najbardziej zuchwali wchodzą do sklepu, chwytają wcześniej upatrzony towar, po czym natychmiast uciekają. Za najbardziej bulwersujące uznaje się natomiast przypadki, kiedy dorośli wykorzystują do kradzieży własne dzieci.
Zgodnie z zasadą „zero tolerancji” o każdym przypadku ujawnionej kradzieży należy powiadomić policję. Informacja o determinacji właściciela sklepu w walce ze złodziejami zazwyczaj szybko roznosi się po okolicy, przez co dana placówka nie jest już tak atrakcyjna dla potencjalnych złodziei.
Sergiusz Parszowski
